Sau cuộc tổng kiểm kê dân số trên toàn lãnh thổ CH Séc vào năm 2011, cộng động người Việt có cơ hội lớn được công nhận sắc tộc thiểu số ở nước này.

Đây là thông tin được ông Ondřej Klípa, Trưởng ban thư ký Uỷ ban chính phủ về sắc tộc thiểu số của CH Séc, cho biết. Trước đó, thống kê từ cuộc tổng kiêm kê dân số năm 2001 đã khiến niềm mong mỏi gia nhập sắc tộc thiểu số ở Séc “tan thành mây khói” khi cộng đồng người Việt không đáp ứng được điều kiện về định cư lâu dài và quốc tịch Séc.

Sẽ mang lại nhiều quyền lợi nhất định

“Chắc chắn sẽ là đóng góp tích cực và chúng tôi sẽ rất mừng, nếu như thực hiện thành công. Điều này sẽ mang lại cho chúng tôi những quyền lợi nhất định, nhưng tất nhiên là cả nghĩa vụ”, ông Trương Công Sứ, Chủ tịch chi hội người Việt Nam tại Brno, bày tỏ.

Nếu cộng đồng người Việt được công nhận qui chế sắc tộc thiểu số, thì điều này sẽ hỗ trợ Việt kiều rất nhiều trong lĩnh vực phát triển văn hoá, truyền thống dân tộc và nhất là ngôn ngữ. Tại những địa phương, nơi có nhiều người Việt sinh sống, trẻ em có thể được học và thi cử bằng cả tiếng Việt và tiếng Séc. Ngoài ra, thành viên sắc tộc thiểu số còn có thể sử dụng ngôn ngữ của mình khi quan hệ với chính quyền, cả tại toà án. Nhà nước cũng phải hỗ trợ tài chính cho các tổ chức hội, cơ quan văn hoá và truyền thông của người thiểu số.

Anh Lê Văn T., một tiểu thương Việt ở thủ đô Praha, vui mừng nói: Việc công nhận sắc tộc thiểu số thành hiện thực là thành công vượt trội không chỉ của cộng đồng người Việt ở CH Séc nói riêng, mà của cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài nói chung. Bởi vì điều này chứng tỏ, người Việt chúng ta đã hội nhập thật tốt vào đời sống xã hội của nước sở tại. “Điều này sẽ tạo nhiều thuận lợi hơn cho thế hệ thứ hai, thứ ba Việt kiều. Con cái chúng tôi sẽ được tới trường, được học tập, thi cử bằng tiếng mẹ đẻ ở chính nước sở tại và đặc biệt, sẽ không ngừng giữ gìn và phát huy bản sắc Việt”, chị Nguyễn Thị H., buôn bán ở Cheb, cho biết.

Cộng đồng lớn thứ 3 và dần hình thành một “nét” riêng

Ông Michal Kral, Đại sứ CH Séc tại Việt Nam, cho biết: “Chúng tôi rất coi trọng cộng đồng người Việt Nam sống ở CH Séc, cả những người đến từ nhiều năm trước và người mới. Đây là cộng đồng người nước ngoài lớn thứ ba và đang dần hình thành một “nét” riêng ở Séc. Người Việt chủ yếu làm nghề buôn bán quần áo, giày dép từ Việt Nam, Trung Quốc và một số nước khác sang. Người Czech rất thích đến các khu chợ của người Việt, nơi giúp họ có nhiều sự lựa chọn hơn và cũng rất hứng thú với những món ăn truyền thống của Việt Nam như cơm, nem, phở..., với lễ hội và phong tục truyền thống...

Theo khảo sát của Trung tâm Focus hồi đầu năm 2010 về chủ đề khuôn mẫu dân tộc, với sự tham gia của khoảng 1.000 người Séc, người Việt được đánh giá là cần cù, chăm chỉ, chịu khó và tiết kiệm. Tính cách nổi bật của người Việt, theo đánh giá của người Séc là có  nhiều tham vọng, năng lực chủ động, có cá tính và không ỷ lại.

Hiện nay, cộng đồng người Việt hiện nay có khoảng hơn 65.000 người, phân bổ ở khắp nơi trên lãnh thổ CH Séc, nhưng chủ yếu sống tập trung ở những thành phố lớn, như thủ đô Praha, Plzen, Cheb, Bruno, Ostrava… và các vùng biên giới giữa CH Séc với Đức, Áo. Hơn 2/3 bà con kiều bào đã được hưởng qui chế định cư dài hạn tại Séc, trên 90% người Việt cư trú hợp pháp. Khoảng trên 1.000 người có trình độ đại học và trên đại học. Tuy nhiên, phần lớn đã chuyển sang kinh doanh, làm ăn; số trực tiếp làm trong lĩnh vực khoa học, giảng dạy rất ít.